Jeruzalem bezienswaardigheden

18x Wat te doen in Jeruzalem (Israël) - Highlights in de Heilige Stad

Wat te doen in Jeruzalem, de Heilige hoofdstad in Israël? Bezienswaardigheden Jeruzalem Top 10, een overzicht van toeristische attracties, highlights en activiteiten. Wat zijn de bezienswaardigheden in Jeruzalem en omgeving?

Jeruzalem bezienswaardigheden - 18x Wat doen in Jeruzalem?

Op slechts 60 kilometer van Tel Aviv ligt de hoofdstad van Israël, Jeruzalem. De Heilige stad en zijn bezienswaardigheden zijn eenvoudig te bereiken met de trein of met één van de georganiseerde dagtochten die worden aangeboden vanuit Tel Aviv. De hoofdstad Jeruzalem is een volledige tegenpool van Tel Aviv, doordat de stad een centrale rol speelt in het christendom en jodendom en eveneens is de Tempelberg een heilige plaats voor de islam. Jeruzalem is daardoor een grote smeltkroes geworden van verschillende geloven en culturen die deze heilige stad met elkaar delen. In dit artikel leest u alles over de belangrijkste Jeruzalem bezienswaardigheden, activiteiten en highlights om te bezoeken in de Heilige stad. Wat te doen in Jeruzalem?

Bezienswaardigheden Jeruzalem: in de Oude Stad

1. De Oude Stad van Jeruzalem - 4 wijken

^{Smalle straatjes in de Christelijke wijk van Jeruzalem}

^{De Arabische wijk van de Oude Stad van Jeruzalem}

Met de Oude Stad van Jeruzalem wordt het ommuurde centrum bedoeld. Dit is de plek waar ook de belangrijkste heilige monumenten liggen, namelijk voor moslims de Tempelberg met de Al-Aqsamoskee en de Rotskoepel, voor het jodendom de Klaagmuur en voor christenen de Heilig Grafkerk. Het oude centrum is nauwelijks groter dan een vierkante kilometer en is opgedeeld in vier verschillende wijken met elk hun eigen religieuze achtergrond. Neem zeker de tijd om te dwalen door de smalle oude steegjes, bazaars en langs de vele heilige plaatsen. De vier wijken van de stad zijn in het kort:

• Christelijke wijk: de wijk in het noordwesten van Jeruzalem tussen de Jaffa-poort en Damascuspoort. In de wijk liggen maar liefst 40 heilige plaatsen voor het christendom, waarvan de Heilig Grafkerk met stip de bekendste bezienswaardigheid is. Op straat tref je gelovigen uit alle christelijke stromingen van Grieks-orthodox tot Franciscaner.
• Armeense wijk: de kleinste van de wijken gelegen in het zuidwesten van de Oude Stad, waarbij het grootste oppervlakte wordt ingenomen door de Sint-Jacobskathedraal (Saint James) en het kloostercomplex van het Armeense patriarchaat.
• Joodse wijk: de Joodse wijk is het zuidoostelijke deel met de Dung Gate als belangrijkste ingang en het gebied rond de Hurva Synagoge is een stuk rustiger. Het straatbeeld wordt bepaald door veel Orthodoxe Joden en de meest heilige plek is de Klaagmuur. Op maandag en donderdagochtend heb je grote kans een feestelijke Bar of Bat Mitswa ceremonie mee te maken bij de Klaagmuur.
• Islamitische wijk: in het noordoosten van Jeruzalem ligt de grootste en drukste wijk bij de Damascuspoort. De wijk is een doolhof van steegjes en shuks, de Arabische markten. De wijk ligt tegen het complex van de Tempelberg aan waar de Rotskoepel en Al-Aqsamoskee liggen.

2. Heilig Grafkerk

^{De Heilig Grafkerk of Verrijzeniskerk in Jeruzalem}

^{Hoogtepunt: de tombe met het Graf van Christus}

De Heilig Grafkerk of Verrijzeniskerk is het hart van de christelijke wijk. Op deze plek zou Jezus gekruisigd, begraven en weer opgestaan zijn. Op deze heilige plek hebben in de loop van de jaren verschillende kerken gestaan maar de huidige kerk stamt uit 1149 en de kerk is opgedeeld voor zes verschillende christelijke stromingen, waarbij de Grieks-Orthodoxen, de Rooms-Katholieken en de Armeens-Apostolische kerk de hoofdbeheerders zijn. Vreemd genoeg wordt om deze verschillende christelijke stromingen naast elkaar te laten leven de sleutel beheerd door twee moslimfamilies.

De kerk is gratis te bezoeken, maar houdt er rekening mee wanneer u de tombe met het Graf van Christus wilt bezoeken u makkelijk twee uur in de rij moet staan. Verder treft u in de kerk de Steen van de Balseming, waarop het lichaam van Christus gebalsemd zou zijn. Via een trapje kunt u omhoog om de kapel te bezoeken met de Rots van Golgotha, de plaats waar Christus gekruisigd zou zijn. Andere bezienswaardigheden zijn de Adamskapel, waar Adam begraven zou zijn en via een trap kun je verder afdalen naar de St. Helenakapel die gewijd is aan Gregorius de Verlichter.

3. Klaagmuur (Western Wall)

^{De Klaagmuur of Westelijke Muur}

^{De Klaagmuur bezoeken in Jeruzalem}

De Klaagmuur of Westelijke Muur is een gedeelte van de muur die tegen het plateau van de Tempelberg aanligt. Dit stuk muur is de westelijke muur van de tweede Joodse tempel die bovenop de Tempelberg heeft gestaan, maar na de vernietiging door de Romeinen in het jaar 70 is alleen dit stuk muur nog overgebleven. Doordat veel joden ‘klaagden’ bij deze muur over de vernietiging heeft de muur de bijnaam ‘Klaagmuur’ gekregen.

Voor joden is het betreden van de Tempelberg niet toegestaan door hun geloof, doordat alle joden rituele onreinheid met zich mee zouden dragen. Deze westelijke muur is daarmee de plek waarmee joden het dichtstbij de Tempelberg kunnen komen. Kenmerkend zijn de vele briefjes die in de voegen van de muur worden gestopt met verzoeken en gebeden. De Klaagmuur is te bezoeken na een strenge veiligheidscontrole. Mannen en vrouwen dienen de muur gescheiden bezoeken, waarbij je als man een keppeltje moet dragen (bij de ingang kunt u deze lenen).

4. Western Wall Tunnels

^{Bezienswaardigheden Jeruzalem: Western Wall Tunnels}

^{Een verborgen bezienswaardigheid in Israël}

Bij de Klaagmuur is een tunnel te bezoeken die de oudere lagen van de Westelijke Muur blootlegt. In de openlucht is slechts 60 meter zichtbaar van de muur, maar het grootste gedeelte van de oorspronkelijk 488 meter lange muur ligt ondergronds verborgen onder de Islamitische wijk. Het is mogelijk met een tour deze hoofdtunnel met aangrenzende ondergrondse ruimtes zoals waterputten en aquaducten te bezoeken. Hierbij is het mogelijk originele muurstenen te zien van de 2000 jaar geleden verwoeste tempel. Via deze website dient u uw tour te reserveren.

5. Tempelberg

^{De Tempelberg met de Al-Aqsamoskee}

^{Bezienswaardigheden Jeruzalem: de Rotskoepel}

De Tempelberg (Haram al-Sharif voor moslims) is de heuvel in het oosten van de Oude Stad Jeruzalem. Op de Tempelberg ligt een groot plein van maar liefst 15 hectare waarop twee belangrijke islamitische bezienswaardigheden staan, namelijk de Al-Aqsamoskee uit de 8e eeuw en de glimmende Rotskoepel uit de 7e eeuw. De prachtige Rotskoepel is de plek waar Mohammed opsteeg naar de hemel. Beide gebouwen zijn niet te bezoeken voor niet-moslims. De Tempelberg is echter maar beperkt te bezoeken. Zo kunt u na een strenge veiligheidscontrole het complex alleen betreden via de houten loopbrug aan de zijde van de Klaagmuur in de Joodse wijk. Hou rekening met lange wachttijden, een mogelijke paspoortcontrole en kledingvoorschriften (vrouwen moeten hun schouders en benen bedekken, mannen niet in korte broeken). Informatie over openingstijden is niet eenduidig, maar grofweg komt het neer op dat de Tempelberg geopend is van maandag t/m donderdag, winter: 7.30 – 10.30 uur en 12.30 – 13.30 uur en zomer: 8.30 – 11.30 uur en 13.30 – 14.30 uur.

6. Toren van David

^{Stadsmuren met de Tower of David}

^{Opgravingen bij de Toren van David}

De Tower of David of Phasaël toren is de oude citadel vlakbij de Jaffapoort en Armeense wijk van de oude stad Jeruzalem. De toren maakte onderdeel uit van de verdedigingswerken die Herodes de Grote liet bouwen bij de stad. De toren werd in eerste instantie vernoemd naar Herodes’ broer Phasaël, maar kreeg in de middeleeuwen de naam ‘Toren van David’. In de citadel zit tegenwoordig een museum die belangrijke archeologische vondsten toont over o.a. de geschiedenis van het complex en 5000 jaar geschiedenis van Jeruzalem. In de avond kun je hier een speciale licht en geluidshow bewonderen (info en tickets).

7. Via Dolorosa - Lijdensweg van Jezus

^{Statie 5 van de Via Dolorosa}

^{Statie 9 van de Via Dolorosa}

De Via Dolorosa is de Lijdensweg die Jezus liep van de Leeuwenpoort richting de Heilig Grafkerk, de plek waar Jezus werd gekruisigd en het graf van Jezus zou liggen. De route heeft eerst acht kruiswegstaties in de Oude Stad, de Via Dolorosa, welke met plakkaten met Romeinse cijfers zijn aangegeven langs de route. Daarna bevindt statie negen zich op het dak van de Heilig Grafkerk en de laatste staties bevinden zich in de Heilig Grafkerk. De staties zijn:

1. De plaats waar Jezus ter dood werd veroordeeld
2. Jezus neemt het kruis op zijn schouders
3. Jezus valt voor de eerste keer
4. Jezus ontmoet zijn moeder (Kerk van Onze-Lieve-Vrouw van Smarten)
5. Simon van Cyrene helpt het kruis dragen (kapel van Simon van Cyrene)
6. Een vrouw veegt Jezus' gezicht af
7. Jezus valt voor de tweede keer
8. Jezus troost de wenende vrouwen van Jeruzalem
9. Jezus valt voor de derde maal

   Staties in de Heilig Grafkerk:

10. Jezus wordt van zijn klederen ontdaan
11. Jezus wordt aan het kruis genageld
12. Jezus sterft aan het kruis
13. Jezus wordt van het kruis gehaald
14. Jezus wordt in het graf geplaatst

8. Jeruzalems stadspoorten en muren

^{Jaffapoort, toegang tot de Oude Stad}

^{Damascuspoort, toegang tot de Arabische wijk}

De volledige Oude Stad van Jeruzalem wordt omgeven door stadsmuren. Oorspronkelijk waren er acht poorten, maar zeven stadspoorten zijn tegenwoordig nog in gebruik. De Jaffapoort bij de Armeense wijk is de meest bekende en verder zijn er de Damascuspoort, de Zionpoort, de Nieuwe Poort, de Mestpoort (Dung Gate), de Leeuwenpoort en de Heroduspoort. Het is mogelijk over delen van de stadsmuren te wandelen. Om dit te doen kun je een ticket kopen vlakbij de Jaffapoort.

9. Sint-Annakerk

^{Baden van Bethesda met de Sint-Annakerk}

^{Een sobere kruisvaarderskerk in Jeruzalem}

De Sint-Annakerk is gewijd aan Anna en Joachim, de moeder en vader van Maria. In een grot onder de basiliek zou Maagd Maria geboren zijn. Deze 12e eeuwse kruisvaarders kerk ligt in de Islamitische wijk vlakbij de Leeuwenpoort en draagt de Franse vlag, doordat de Ottomaanse Sultan in 1856 de kerk als dank gaf aan Napoleon III. De katholieke kerk is behoorlijk sober en wordt door gelovigen veelvuldig gebruikt vanwege zijn uitstekende akoestiek. Op het terrein van de Sint-Annakerk kunt u ook de archeologische opgravingen bezoeken van de aangrenzende Baden van Bethesda, een plek waar Jezus iemand genas.

10. Hurva Synagoge

^{De synagoge vanaf Hurva Square}

^{Wat te doen in Jeruzalem: de Hurva Synagoge beklimmen}

De Hurva Synagoge is de grootste synagoge in de Oude Stad van Jeruzalem. De synagoge werd echter tijdens de Arabisch-Israëlische Oorlog in 1948 volledig verwoest maar werd tussen 2005 en 2020 volledig volgens de oude plannen herbouwd. De synagoge is tegen betaling te bezoeken (niet tijdens de Sabbath), waarbij het hoogtepunt is het bezoeken van het dak met een schitterend uitzicht over Jeruzalem. Ook het aangrenzende Hurvaplein is een sfeervol plein waar veel bewoners en toeristen samenkomen.

Tours met gids in Jeruzalem

Ontdek met een gids verborgen plekjes en hoor de meest interessante verhalen over de Heilige Stad:

Bezienswaardigheden buiten de stadsmuren:

11. Doen: Beklim de Olijfberg

^{Mut see: de Olijfberg}

^{De olijfbomen van Getsemane}

De Olijfberg (Mount of Olives) is de bergrug ten oosten van de Oude Stad. De heuvel dankt zijn naam aan de vele olijfbomen die op de berg groeien. Vanaf de Olijfberg heb je een schitterend uitzicht op de Tempelberg en Oude Stad van Jeruzalem, maar het zal een pittige wandeling bergop zijn wanneer u de belangrijkste bezienswaardigheden op de Olijfberg wilt bezoeken. Maak achtereenvolgens een wandeling bergop langs de volgende stops:

• Getsemane: tussen deze olijfbomen van het Hof van Getsemane zou Jezus zijn verraden door Judas.

^{Sightseeing: Kerk van Alle Naties}

^{Wat te doen in Jeruzalem: de Russisch-Orthodoxe kerk}

• Kerk van Alle Naties: deze 20e eeuwse franciscaanse kerk met zijn opvallende gevel staat naast het Hof van Getsemane. Op de rots voor het altaar zou Jezus hebben gebeden in de nacht voor zijn arrestatie.
• Maria Magdalena Kerk: de Russisch-Orthodoxe kerk uit 1881 gewijd aan Maria Magdalena, de eerste persoon die Jezus zag na zijn wederopstanding. De kerk is een opvallende verschijning met zijn zeven vergulde koepels.

^{Kerk van Dominus Flevit, mooi uitzicht op Jerusalem}

^{Wat te zien in Jeruzalem: Joodse begraafplaats}

• Kerk van Dominus Flevit: op deze plek zou Jezus toen hij Jeruzalem binnenging de stad aanschouwd hebben en gehuild over het lot dat hij voorzag over de stad. Vanaf hier heb je een prachtig uitzicht op de Oude Stad.
• Joodse begraafplaats: deze gigantische begraafplaats is vijf eeuwen oud en de belangrijkste Joodse begraafplaats van Jeruzalem. Volgens Zacharia is dit de plek waar de opstanding van de doden zal plaatsvinden wanneer de Messias komt. Uit respect voor overledenen worden er steentjes geplaatst op de graven.

^{Kerk van Pater Noster}

^{Kapel van de Hemelvaart (Chapel of the Ascension)}

• Kerk van Pater Noster: een rooms-katholieke kerk welke deel uitmaakt van een karmelietenklooster. Jezus zou op deze plek het ‘Onze Vader’ hebben uitgesproken.
• Kapel van de Hemelvaart (Chapel of the Ascension): bovenop de Olijfberg staan de resten van een christelijk complex wat later een moskee is geworden. De bescheiden kapel bevindt zich op de plaats waarvan de gelovigen traditioneel dachten dat het de aardse plek was waar Jezus na zijn opstanding naar de hemel opsteeg.

12. De Graftuin

^{De Graftuin, net buiten de Oude Stad}

^{Golgotha: herken je de schedel?}

Net iets ten noord van de stadsmuren bevindt zich de Graftuin. Deze plek uit de Romeinse tijd met een graf werd in 1867 ontdekt. Volgens met name de Protestanten is dit de plek waar Jezus begraven lag en niet de Heilig Hartkerk waardoor dit een geliefd pelgrimsoord is geworden. In het Grieks heet het Graf van Jezus ‘Golgotha’, wat schedelplaats betekent. Vlakbij het graf ligt een rotsheuvel waarin de vorm van een schedel te herkennen valt. De Graftuin is gratis te bezoeken.

13. City of David

^{Opgravingen van de City of David}

^{Bezoek oude tunnels in de City of David}

De City of David is een archeologisch gebied ten zuidoosten van de stadsmuren van de Oude Stad Jeruzalem. De vondsten van 1000 jaar voor Christus zouden toebehoren aan het paleis van koning David, maar dit is nog omstreden. Het is mogelijk het archeologische gebied te bezoeken, waarbij ook de Hezekiah’s tunnel te bezoeken is, in de Romeinse tijd een afvoer van regenwater en rioolwater richting de Kidron-vallei (meer info en tickets).

14. Tomb of Virgen Mary

^{kwerk met het Graf van Maagd Maria}

^{Armeens Apostolische en Grieks Orthodoxe stijl}

Aan de voet van de Olijfberg ligt de kerk met wat volgens oostelijke christenen het Graf van Maagd Maria is, maar dit wordt door andere gelovigen bestreden doordat het Nieuwe Testament niets vermeldt met betrekking tot de dood en begraafplaats van Maria. Via een lange statige trap daal je af naar de donkere kapel die in Armeens Apostolische en Grieks Orthodoxe stijl is.

15. Bezienswaardigheden op Mount Zion

^{Tombe van koning David}

^{Kamer van het Laatste Avondmaal}

Mount Zion is een heuvel net buiten de stadsmuren van de Joodse wijk van Jeruzalem. Wanneer je de Zion Gate verlaat kun je een korte wandeling maken langs de volgende vijf bezienswaardigheden op de berg Sion:

• Tombe van koning David: Na de Klaagmuur is dit voor de Joden de tweede heiligste plaats in Jeruzalem. David was hun tweede koning en God sloot een verbond met hem.
• Kamer van het Laatste Avondmaal: In een verdieping boven het graf van koning David zou volgens de traditie het Laatste Avondmaal hebben plaatsgevonden in ‘The Cenacle’.

^{David standbeeld voor Abdij van Dormition}

^{Saint Peter in Gallicantu op Mount Zion}

• Abdij van Dormition: Een katholiek klooster van Benedictijner monniken en de plek waarvan wordt gezegd dat dit de plek is waar Maria, de moeder van Jezus is gestorven.
• Graf van Oskar Schindler: Op de berg Sion ligt een grote katholieke begraafplaats waarvan het graf van Oskar Schindler (1908-1974) erg beroemd is. Hij redde tijdens de Tweede Wereldoorlog meer dan 1200 Joodse levens. Op het graf liggen tal van steentjes, een manier voor Joden om respect te tonen naar de overledene.
• Saint Peter in Gallicantu: De ‘Kerk van het Hanengekraai’ is een rooms-katholieke kerk uit 1931, gebouwd op een plek waar voorheen een Byzantijns heiligdom heeft gestaan. Volgens de overlevering zou Petrus hier tot driemaal toe Jezus verloochend hebben.

Highlights een stuk verder van de Oude Stad:

16. Yad Vashem Holocaust Memorial

^{Yad Vashem Holocaust Memorial}

^{Bijzondere herdenkingsmonumenten in Israël}

Yad Vashem is de officiële herdenkingsplek voor de Joodse slachtoffers van de Holocaust en ligt op Mount Herzl, ruim 5 kilometer ten westen van de Oude Stad. Het gigantische en moderne complex bevat een indrukwekkend historisch museum over de Holocaust, herdenkingsruimtes en de Hall of Names met een database van ruim 4,5 miljoen slachtoffers. Verder liggen naast het museum een park met een gedenkmuur, een heldenpad en een apart monument voor de overleden kinderen. Over het terrein is ook een bijzondere collectie van beelden verspreid. Het zeer indrukwekkende museum is gratis te bezoeken, maar het is wel noodzakelijk vooraf te reserveren.

17. Israel Museum

^{Nationale Museum van Israël}

^{Highlights van het Israel Museum: de Dode Zeerollen}

Een paar kilometer ten westen van de Oude Stad van Jeruzalem, in de wijk Givat Ram, ligt het Nationale Museum van Israël waar je je makkelijk enkele uren kunt vermaken. Het enorm grote museumcomplex ontworpen in de jaren 50 heeft een zeer gevarieerde collectie van etnografisch, beeldende kunst, archeologische vondsten tot schilderijen. Hoogtepunt van de collectie zijn de Dode Zeerollen, een collectie handschriften van meer dan 900 documenten die in grotten werden gevonden 12 kilometer ten zuiden van Jericho (website museum).

18. Mahane Yehuda Market

De Mahane Yehuda Market is de zogenaamde ‘Shuk’ van Jeruzalem. Het is een drukke markt voor zowel voedingsmiddelen voor de lokale bevolking als voor de toeristen. Foodies vinden hier groente, vlees, vis, kazen, noten, specerijen en lokale wijnen. Verder zijn er kleding, huishoudelijke artikelen en toeristische prullaria te vinden. Tijdens de Sabbath zal de markt gesloten zijn. Rondom de markt zijn ook tal van bars en restaurants te vinden waardoor dit ’s avonds een levendige buurt is.

Jeruzalem bezoeken vanuit Tel Aviv?

Doordat Jeruzalem slechts op 60 kilometer van Tel Aviv ligt zijn beide steden eenvoudig te combineren tijdens een vakantie. Er zijn twee voor de hand liggende manieren om vanuit Tel Aviv naar Jeruzalem te gaan.

1. Met de trein: Vanaf treinstation Ha’Hagana in Tel Aviv rijdt u binnen 40 minuten met de trein naar Jeruzalem-Navon Station en de treinen rijden ongeveer drie keer per uur. Tickets (een Raf-card) koopt u op het station en een enkele reis kost omgerekend ongeveer 6 euro. Vervolgens neemt u vanaf het Jeruzalem-Navon Station de tram 1 richting de oude stad. Tickets voor de tram kunt u kopen uit de automaten bij de tramhalte.

2. Met een georganiseerde tour: Wilt u liever met een bus opgepikt worden vlakbij uw hotel en vervolgens met een gids de belangrijkste Jeruzalem bezienswaardigheden bezoeken? Er zijn een aantal touroperators die u volledig zullen ontzorgen tijdens een dagtocht Jeruzalem en u de mooie achtergrondverhalen bij de heilige plaatsen zullen vertellen. Zeker wanneer u ook de Yad Vashem Holocaust Memorial wilt bezoeken is dit qua vervoer een veel praktischere oplossing. U heeft de keuze uit 4 soorten dagtochten:

• Optie 1: Excursie Jeruzalem (Oude Stad + Yad Vashem Holocaust Memorial)
• Optie 2: Excursie Jeruzalem (alleen Oude Stad)
• Optie 3: Excursie Jeruzalem + Dode Zee
• Optie 4: Excursie Jeruzalem + Bethlehem